"Deprem, hastalık, ölüm gibi engel olunamayan herhangi doğal bir olaydan sonra, ebeveynler ve diğer yetişkinler çocuklara neyi anlatıp neyi anlatamayacaklarına karar vermede zorlanırlar. Bu da gayet doğal bir durumdur. Amerikan pediatri akademisi, çocuklarla yakın çalışan kişilere, kriz durumları ile ilgili bilgilerle çocukların doğrudan yüzleştirilmesi yerine, bilgilerin çocukların anlayabileceği, ve kendi iç dünyalarında hazmedip günlük yaşamlarında uyum sağlayabileceği şekilde düzenlenerek verilmesini önermektedir. Nereden Başlamalı - Her Yaştan Çocuğun yaşı veya gelişim aşaması ne olursa olsun, ebeveynler bir çocuğa duyduklarını sorarak başlayabilirler. Çoğu çocuk, kaç yaşında olurlarsa olsunlar, bir şeyler duymuştur. Onlara “ne duyduklarını” sorduktan sonra, “ne soruları” olduğunu sorun. Daha büyük çocuklar, ergenler ve genç yetişkinler daha fazla soru sorabilir ve ek bilgilerden daha fazlasını isteyebilir. Ancak, çocuğun yaşı ne olursa olsun, diyalogu doğrudan ve birebir tutmak en iyisidir. Canlı Yayınlardan Kaçınma ve Medyaya Maruz Kalma Genel olarak, canlı yayınlar veya trajik durumlar hakkında gereksiz ayrıntıları değil, temel bilgileri çocuklarla paylaşmak en iyisidir. Çocuklarda yetişkinler gibi ne olduğunu yeterince anlamak isterler. Canlı yayın ve görüntülerden kaçınılmalıdır. Küçük çocukları televizyonda , radyoda, sosyal medyada, bilgisayarlarda vb. görünebilecek tekrarlayan canlı görüntülerden ve seslerden uzak tutun. Daha büyük çocukların, haberleri izlemelerini istiyorsanız, önceden kaydedin. Bu, izlemek için oturmadan önce ön izlemesini ve içeriğini değerlendirmenizi sağlar. Ardından, onlarla izlerken, durdurabilir, duraklatabilir ve ihtiyacınız olduğunda bir açıklama yapabilirsiniz. Çocuklar genellikle iyi tavsiyelere uyacaktır, ancak bunlara hazır oldukları konusunda karar vermeleri için onları serbest bırakmalısınız. Örneğin, kapıya gelen gazeteyi görmelerini engelleyebilirsiniz, ancak gazete bayisindekini görmesini engelleyemezsiniz. Bugün, büyük çocukların çoğu cep telefonlarından sosyal medya ve diğer uygulamalar aracılığıyla haberlere ve canlı görüntülere erişebilecek. Dışarıdakilerin farkında olmanız ve çocuklarla duydukları veya görebilecekleri hakkında konuşmak için önceden adımlar atmanız gerekir. Çok Küçük Çocuklarla Konuşmak Gerçek şu ki, 4 yaşından küçük çocuklar bile büyük kriz olaylarını duyacaklardır. Başka bir çocuğun veya medyanın aksine, bir ebeveyn veya bakıcıdan duydukları en iyisidir. En küçük çocuğun bile doğru bilgiye ihtiyacı vardır, anlaşılmaz-belirsiz bilgi verilmemelidir. Basitçe, “Uzak bir şehirde bir şey oldu ve bazı insanlar yaralandı” demek çocuğa ne olduğu hakkında yeterli bilgi vermez. Çocuk bunun neden her gün zarar gören insanlardan bu kadar farklı olduğunu ve neden bu kadar çok şey söylendiğini anlamayabilir. Bir ebeveynin ileteceği temel mesaj şudur: “Bu şeyler seni rahatsız ediyorsa sorun değil. Birbirimizi desteklemek için buradayız.” Okul Öncesi Çocuklar ve Gençler ile Konuşmak Çocuğunuza ne duyduklarını sorduktan, trajik olaylar, doğal afet veya hatta uluslararası bir ülkede bir felaket sırasında neler olduğu hakkında soruları varsa, bir ebeveyn şöyle bir şey söyleyebilir: "Evet. Bütün dünyaya yayılan olumsuz bir durum ve birçok insan bundan etkilendi. Sağlık kurumları ve personeli (hastaneler, doktorlar, hemşireler) işlerini özveriyle yapıyorlar. İlgili kurumlar daha az insanın olumsuz etkilenmesi için büyük bir çaba içindeler.” Ebeveyn, çocuğun tepkileri ve sorularına dayanarak gerektiği şekilde süreci devam ettirip, takip edebilir. Gelişimsel Gecikme ve Engelli Çocuklarla Konuşma Gelişimsel gecikme veya engeli olan bir çocuğu olan ebeveynler, cevaplarını fiziksel yaşlarından ziyade çocuklarının gelişim düzeylerine veya yeteneklerine göre ifade etmelidir. Örneğin, entelektüel işlevsellik düzeyi 7 yaşındaki bir çocuğa benzeyen bir ergen çocuğunuz varsa, gelişimsel seviyesine uygun cevaplar verin. Daha az bilgi vererek başlayın. Ayrıntıları veya bilgileri mümkün olan en açık ve net şekilde sağlayın. Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklarla Konuşma Otizmli bir çocuk için neyin yararlı olduğu farklı olabilir. Örneğin, açıklama yaparken çocuğa sarılmak diğer çocuklardan farklı olarak çok faydalı bir davranış olmayabilir. Ebeveynler, farklı durumlarda çocuklarını sakinleştiren ve rahatlatan başka bir şey denemelidir. Kendinize, “Çocuğumun kim olduğu, kişiliği, mizaç ve gelişim yetenekleri göz önüne alındığında, onun için ne işe yarayabilir?” diye sorun. Çocuklarda Sağlıklı Bir Şekilde Başa Çıkamama Belirtileri Çocukların sağlıklı başa çıkma şansı/imkanı olmamışsa, uyum sağlamada zorluk yaşadıklarına dair işaretleri ebeveynler görebilir. Bunlar: •Uyku sorunları: Uyanma-uyanık kalma zorluğu, kabuslar veya diğer uyku bozukluklarına dikkat edin. •Fiziksel şikayetler: Çocuklar yorgun hissetmekten, baş ağrısından veya genellikle kendini iyi hissetmemekten şikayet edebilirler. Çocuğunuzun normalden daha fazla veya daha az yemek yediğini fark edebilirsiniz. •Davranış değişiklikleri: Sosyal regresyon (gerileme), daha olgunlaşmamış davranma veya daha az sabırlı ve daha talepkar olma gibi regresif davranış belirtileri arayın. Bir zamanlar ebeveynlerinden kolayca ayrılan bir çocuk ayrılmak istemeyebilir. Gençler, tütün, alkol veya madde kullanımına başlatabilir veya var olana yenilerini ekleyebilirler. •Duygusal sorunlar: Çocuklar aşırı üzüntü, depresyon, kaygı veya korku yaşayabilir. Bazen bir çocuğun alışılmadık bir olaya tipik bir şekilde tepki verip vermediğini veya başa çıkmada gerçek problemleri olup olmadığını ve ekstra desteğe ihtiyaç duyup duymayacağını söylemek zor olabilir. Endişeniz varsa, çocuğunuzu çocuk doktoru, ruh sağlığı uzmanı veya danışmanı ile konuşun. İşaretlerin açığa çıkmasını beklemeyin. Konuşmaya erken başlayın ve diyaloğu sürdürün. Çocuklarla COVID-19 hakkında konuşma COVID-19'un patlak vermesiyle ilgili birçok haber var ve ebeveynler için bunaltıcı, çocuklar için korkutucu olabilir. Amerikan Pediatri Akademisi, ebeveynleri ve çocuklarla yakın çalışan diğer kişileri, bilgileri filtrelemeleri ve çocuklarının anlayabileceği şekilde konuşmaları için teşvik eder. Bu ipuçları yardımcı olabilir: •Basit güvence. Çocuklara araştırmacıların ve doktorların virüs hakkında bilgileri olabildiğince çabuk öğrendiklerini ve herkesi güvende tutmak için adımlar attıklarını hatırlatın. •Nasıl korunacaklarını öğretin. Ayrıca, çocuklarınıza yardım etmek ve neler yapabileceklerini hatırlatmak için harika bir zaman; ellerini sık sık yıkamak, bir dokuya veya kollarına öksürmek ve yeterli uyku almak gibi. •Kaygı belirtilerini izleyin. Çocuklar endişelerini ifade edecek sözcüklere sahip olmayabilir, ancak bunun belirtilerini görebilirsiniz. Huysuz olabilirler, sizden ayrılmak istemeyebilirler, uyku güçlüğü çekebilirler veya dikkatleri dağılabilir. İçinin rahat etmesini sağlayın ve normal rutinlerinize bağlı kalmaya çalışın. •Medyada izlediklerine dikkat edin. Küçük çocukları TV'de, sosyal medyada, bilgisayarlarda vb. görebilecekleri korkutucu görüntülerden uzak tutun. Büyük çocuklar için haberlerde neler duydukları hakkında birlikte konuşun ve duyabilecekleri yanlış bilgileri veya söylentileri düzeltin. •İyi bir rol model olun. COVID-19 ayrımcılık yapmıyor ve biz de yapmamalıyız. COVID-19, Çin'in Wuhan şehrinde başlarken, Asya kökenli -veya başka bir soya sahip- birisini virüse daha duyarlı veya daha bulaşıcı hale getirdiği anlamına gelmez. Damgalama ve ayrımcılık, başkalarına korku veya öfke oluşturmak herkese zarar verir. Hasta olanlara empati ve destek gösterdiğinizde, çocuklarınız da görecektir. Haberdar olun Bu virüsün evlerde ve toplumlarda yayılmasını nasıl önleyeceğimiz hakkında daha fazla bilgi sahibi olun. Aileler bu durum hakkında güncel kalmaya teşvik edilmelidir."