Evinize yeni bir elektronik cihaz girdiğinde, çocuğunuzla oturup kullanımı için net kurallar belirleyin.

Beş N bir K prensibine göre bu cihazı;
1. Kim kullanabilir?
2. Ne amaçla kullanılabilir?
3. Ne zaman kullanılabilir?
4. Nerede kullanılabilir?
5. Bu kural neden konuldu?
6. Bu kural nasıl uygulanacak?

Birçok ebeveyn, "Sana bu konuda güveniyorum, ta ki kurallara uymadığını görene kadar" der. Bunu yapmayın. Çocuğunuza aldığınız yeni telefon/oyun konsolu ile ilgili sınırları belirlemek yerine önce bir sorunun ortaya çıkmasını beklemek felaketin tarifidir. Çocuklar bu kadar güvenilir değildir. Onların doğasında bu yoktur.

Başlangıçta bir plan oluşturun ve bu planı takip edin. Başlangıçta eksiklikler ve hatalar olacağını kabul edin. Bu bir çocuk olmanın bir parçasıdır; bunu kişisel olarak üzerinize almamalısınız, alınganlık yapmayın.

1. CİHAZI KİM KULLANABİLİR?
Telefonun (veya oyun konsolunun) size ait olduğunu ve bunu çocuğunuzla paylaştığınızı ifade edin. Çocuğunuzun cihazı sadece belirli koşullar altında kullanabileceğini çünkü ebeveyn olarak bu cihazın sahibi olduğunuzu belirtin. Çocuğunuza ilk kez bir cihaz verdiğinizde bu kuralı önceden söyleyin. Aksi takdirde bu kural hiçbir zaman işe yaramayacaktır. Daha sonra tekrar tekrar söyleyin. Telefonlar son derece kişiselleştirilmiş deneyimler haline geldi. Bu nedenle çocuklar, kendilerine sık sık hatırlatmalar yapılmadığı takdirde, genellikle teknolojilerinin kendilerinin bir uzantısı olduğunu, onun sahibi olduklarını düşünürler.

2. CİHAZ NE AMAÇLA KULLANILABİLİR?
İzin verilen/vereceğiniz aktiviteleri açıklayın. Örneğin; Instagram’da arkadaşlarıyla fotoğraf paylaşma. Hangi bilgilere erişebileceğini ve hangilerine erişemeyeceğini açıklayın. Örneğin, çocuğunuzun uygunsuz fotoğraflarını Snapchat'e koyması veya pornografi araması yapması durumunda telefonun elinden alınacağını ifade edin.
Çocukların hiçbir kısıtlama olmadan telefona sahip olma hakları yoktur. Cihaz filtrelerini ayarlama konusunda kendinizi suçlu hissetmeyin. Çocuğunuzun erişebileceği şeylere filtreler ayarlamak için Mobicip (çocuk kilit programları) gibi bir ebeveyn kontrol programı kullanın.

3. CİHAZ NE ZAMAN KULLANILABİLİR?
Cihaz kullanımının kısıtlanacağı en önemli iki zaman ev ödevi ve yatma vaktidir. Çocuklar, uyumadan önce müzik dinlemek veya bir proje ödevi araştırması yapmak için telefon ihtiyacı olduğunu söyleyerek her türlü bahane uydurabilirler ancak bu sadece bir kandırmacadır (sizin hayır diyemeyeceğiniz yönlerinizi bilirler).
DEHB'li çocuklar, telefonla meşgul olmaya çok daha yatkındırlar ki, yapmaları gereken şeyleri yapmaya vakit bulamazlar. Telefon ve oyun konsolları, uygun zamanlarda veya kötüye kullanıldıklarında daha önceden belirlenmiş molalara ihtiyaç duyar.

4. CİHAZ NEREDE KULLANILABİLİR?
Çocuğunuzun telefonu okulda, çalışma vaktinde-alanlarında ve yemek masasında kullanmasına izin verilmemelidir. Araba kullanmayı öğrenen genç bir çocuğunuz varsa arabada telefon kullanımının yasak olması önemli bir kuraldır. Çocuğunuzun diğer insanlara ve ilişkilere karşı saygılı ve düşünceli olmasını istediğiniz yerleri belirleyin ve bu koşullar altında telefon kullanımına izin vermeyin.
Eğer hepiniz yeni bir olaydan-konudan bahsediyor ve birlikte bir klip izliyorsanız, bu arada telefonla ilgilenmek hoş olmaz. Ancak bir kişi kulaklık takıyor ve diğerlerini görmezden geliyorsa bu, ilişkiye saygısızlık değildir.

5. BU KURAL NEDEN KONULDU?
Kuralları ifade ederken asla "çünkü ben ebeveynim" şeklinde bir ifade kullanmayın. Telefonun sahibi olduğunuz ilk başta belirtilmişti. Bu, "çünkü ben öyle dedim" demekten farklı değildir ve sizi bir diktatör gibi gösterir; çocuğunuzun öğrenmesine yardımcı olmaz.
Her zaman kuralın neden konulduğunu açıklayın. "Geceleri telefonunuzu kullanamazsınız çünkü uyumanız gerekir. Uyku aslında vücudunuzun öğrenmesine ve büyümesine yardımcı olmak için önemlidir" deyin. Veya "Çünkü yemek masasında yüz yüze görüşmek istiyoruz, böylece birlikte biraz vakit geçirebiliriz, sonra telefonla ilgilenebilirsin." Açıklama yoluyla çocuğunuz öncelikleri ve değerleri öğrenir.

6. BU KURAL NASIL UYGULANACAK?
Bu kurallar, çocukların teknolojiyi doğru şekilde nasıl kullanacaklarını öğrenmelerine yardımcı olan bir kılavuzdur. Ayrıca çocuğunuzun ekranla olan ilişkisiyle yüzleşmeyi öğrenirken size yol gösterecek bir rehberdir. Bu kuralları oluşturduktan sonra, belirlediğiniz kurallara göre kötüye kullanılmadığı sürece (ekranlar uygun bir zaman dilimi dışında veya uygunsuz içerik göndermek için kullanılıyorsa) telefonu elinden almayın veya bir oyun konsolu sistemini kapatmayın.
Örneğin, erkek arkadaşından hoşlanmıyorsanız ve sürekli onu arıyorsa, çocuğunuzun telefonunu elinden almayın. Diğer türlü bu durum, herhangi bir anlamlı mesaj iletmeden büyük bir kavga etmenin harika bir yolu olur. Bir kural çiğnendiğinde cihaz cezasının ne kadar süreceği hakkında konuşun. DEHB'li çocuklar için telefon olmadan daha kısa süreler geçirmek sorun olmaz. Çünkü onlar bu süreleri genellikle daha uzun ve daha acı verici olarak deneyimliyorlar. Ceza, çocukların bir dahaki sefere "Bunu gerçekten yapmak istiyor muyum?" diye düşünmelerini sağlayacak kadar uzun olmalıdır.

Wes Crenshaw