
DUYGUSAL KONTROL - ÇOCUKLARDA YÖNETİCİ İŞLEV BECERİLERİ (YAŞAMI YÖNETME BECERİLERİ) İYİLEŞTİRME ÖNERİLERİ
- Yönetici İşlev Becerileri
- 2025-02-22
- , , ,
- Yazar: Aziz YILDIRIM
Hedefleri düşünerek duyguları yönetme yeteneği
Duygusal kontrol zorlukları yaşayan çocuklara destek olmak için şu stratejiler önerilebilir:
1. Duygu Tanıma ve İfade Etme Becerisi Geliştirme
• Duygularını adlandırmayı öğretin: Çocuğun yaşadığı duyguları tanımlamasına yardımcı olun. Örneğin, “Kızgın hissediyorsun çünkü oyun sırasında sıra sana gelmedi” gibi ifadelerle model olun.
• Duygu günlüğü tutma: Çocuğun günlük duygularını bir deftere yazmasını veya resimlerle ifade etmesini sağlayın.
• Duygu kartları kullanın: Çeşitli yüz ifadelerini temsil eden kartlarla, çocuğun duyguları tanımasını eğlenceli hale getirin.
2. Duygusal Tepkileri Yönetme Teknikleri
• Nefes ve gevşeme egzersizleri: Çocuğa stresli durumlarda sakinleşmek için derin nefes almayı veya gevşeme tekniklerini öğretin.
• Zaman aşımı yöntemi: Çocuğun öfke veya üzüntü hissettiği anlarda bir süre uzaklaşıp sakinleşmesi için bir “duygusal mola” uygulaması yapın.
• Alternatif davranışlar öğretin: Öfke anında bağırmak yerine bir kâğıda duygularını yazması veya bir stres topu sıkması gibi uygun tepkiler geliştirin.
3. Problem Çözme Becerilerini Destekleme
• "Sorun–Çözüm" modeli: Olumsuz bir durumda neyin sorun olduğunu belirlemesine ve çözüm yolları düşünmesine yardımcı olun.
• Alternatif sonuçları düşünme: “Bu durumu farklı şekilde çözsek ne olurdu?” sorusunu sorarak olaylara farklı perspektiflerden bakmasını teşvik edin.
4. Pozitif Baş Etme Yöntemlerini Öğretme
• Model olma: Kendi duygularınızı yönetirken çocuğa olumlu örnek olun. Örneğin, “Trafik çok sıkışık ama sabırlı olmalıyım” gibi yorumlar yapabilirsiniz.
• Olumlu öz konuşma geliştirme: “Herkes hata yapabilir, bu normal” gibi cesaretlendirici ifadeleri benimsetin.
5. Hedeflere Odaklanmayı Geliştirme
• Uzun vadeli hedefleri hatırlatın: Örneğin, “Evet, bu sınav zor geldi ama ileride çok daha başarılı olacaksın” diyerek hedefleri akılda tutmasını sağlayın.
• Görevleri küçük parçalara ayırın: Duygusal bir yük hissettiğinde bile çalışmayı sürdürebilmesi için görevleri basitleştirin.
6. Oyun ve Drama Etkinlikleri
• Rol oynama oyunları: Çeşitli duygusal durumları canlandırarak, çocuğun farklı tepkileri denemesine olanak sağlayın.
• Empati geliştiren aktiviteler: Diğer insanların bakış açılarını anlamasına yardımcı olacak hikâyeler veya grup çalışmaları düzenleyin.
7. Ebeveyn ve Okul İş Birliği
• Ortak bir strateji geliştirin: Evde ve okulda çocuğa duygusal kontrolü destekleyen benzer yöntemler uygulayın.
• Öğretmenlerden destek alın: Çocuğun duygusal tepkileri sırasında nasıl bir yaklaşım sergileneceği konusunda öğretmenlerle iş birliği yapın.
8. Pozitif Pekiştirme ve Geri Bildirim
• Başarılarını övün: Olumsuz bir durumu başarıyla yönettiğinde çocuğu övün ve bu davranışı pekiştirin.
• Hatalardan öğrenmesini sağlayın: Aşırı bir tepki verdiğinde, durumu konuşarak neler yapabileceğini değerlendirin.
9. Duygusal Kontrol Geliştirici Aktiviteler
• Sanat ve müzik etkinlikleri: Duygularını ifade etmenin bir yolu olarak yaratıcı faaliyetlere yönlendirin.
• Fiziksel aktiviteler: Spor veya yoga gibi etkinliklerle stres ve gerginliği azaltın.
Sabırlı ve tutarlı bir şekilde bu önerileri uygulamak, çocuğun duygusal kontrol becerilerini geliştirmesine yardımcı olacaktır. Her çocuğun ihtiyaçları farklı olduğundan, bireysel olarak uygun olan stratejileri belirlemek önemlidir.