
DİSKALKULİ (MATEMATİK GÜÇLÜĞÜ) İLE MATEMATİĞİ ÖĞRENMEDE ZORLUK YAŞAYAN ÖĞRENCİLERİ NASIL AYIRT EDEBİLİRİZ?
- DİSKALKULİ
- 2025-05-12
- Matematikte zorlanma, diskalkuli, matematik, matematik kaygısı
- Yazar: Aziz YILDIRIM
Diskalkuli ile matematikte zorluk yaşayan öğrencileri ayırt etmek, doğru destek stratejilerini planlayabilmek için oldukça önemlidir. Çünkü her matematikte zorlanan öğrenci diskalkuli değildir. Bu iki grubu ayırmak için aşağıdaki farklara dikkat edilmelidir.
1. Tanımlar Üzerinden Başlayalım:
Diskalkuli: Nöro-gelişimsel bir öğrenme güçlüğüdür. Sayı algısı, temel işlem becerileri ve sayıların yapısını anlama gibi konularda kalıcı zorluklar içerir. Genellikle ilkokulun erken dönemlerinden itibaren fark edilir.
Genel Matematik Zorluğu: Daha çok çevresel faktörlerden (öğretim yöntemleri, eksik öğrenme, kaygı gibi) kaynaklanır. Uygun destekle gelişme gösterebilir.
2. Ayırt Edici Özellikler Tablosu:
Özellik | Diskalkuli | Genel Matematik Zorluğu |
---|---|---|
Sayılara yönelik içgörü | Zayıf, sayı kavramı gelişmemiş olabilir | Temel sayı kavramı genellikle mevcut |
Zaman ve para kavramı | Anlamada kalıcı güçlükler yaşar | Uygulama hataları olabilir |
Rutin işlem hataları | Sık, anlamsız hatalar | Yoğun alıştırma ile azalabilir |
Ezberlenen bilgileri hatırlama (4x5 gibi) | Çok zayıf olabilir | Tekrarla gelişebilir |
Sözel anlatımlı sorular | Anlamakta ve işlem sıralamasında zorlanır | Stratejiyle çözebilir |
Genel bilişsel profil | Normal veya üstün zekâ düzeyi olabilir | Farklılık gösterebilir |
İlerlemenin hızı | Çok yavaş ve inişli çıkışlı | Uygun öğretimle daha hızlı gelişebilir |
3. Gözlem ve Değerlendirme Önerileri:
• Matematik temel işlem testleri, matematik kaygısı anketi ve düşünme stili testlerini kullanın.
• Parmak sayma alışkanlığı 10 yaş üstünde hâlâ devam ediyorsa dikkat edin.
• Rakamları karıştırma (örneğin 6 ile 9’u karıştırma) gözlemleyin.
• Geriye sayma ve saat okuma güçlüklerini takip edin.
• Günlük yaşamda sayısal karışıklıklar (alışveriş, zaman planlama gibi) dikkat çekici olabilir.
4. Pratik Bir Yol Haritası:
• Matematik öğrenme güçlüğünün kaynağını belirleyin: Bellek mi, dikkat mi, dil mi, sayısal kavrayış mı?
• Yapılandırılmış gözlem formu kullanın.
• Kaygı düzeyini değerlendirin, çünkü yüksek kaygı geçici performans düşüklüğü yaratabilir.
• Aile ve öğretmen görüşlerini alın.
• Müdahale programlarına verilen tepkiyi gözlemleyin. Diskalkuli olan öğrenciler bu programlara sınırlı veya yavaş yanıt verir.