Çocuklara Problem Çözme Becerileri Nasıl Öğretilir?
Problem çözme, yol belirsiz olduğunda bir hedefe ulaşmak için bir yol bulmaktır. Ne zaman bir şeyi nasıl başaracağımızı önceden bilmeden bir problemi çözüyoruz. Elimizdeki malzemelerle akşam yemeğinde ne pişireceğimize karar vermek, sıkışmış bir yazıcıyı tamir etmek, trafikten kaçınmak için daha hızlı bir yol bulmak gibi sorunları günlük olarak çözüyoruz. Bazı problemlerin belirli sonuçları olsa da bazı problemler daha karmaşıktır. Örneğin, "nasıl başarılı olunur" veya "mutluluğu nasıl bulabilirim", açık uçlu sorular örnek gösterilebilir. Ne yazık ki, çocuklara problem çözme becerilerini öğretmek genellikle eğitim sistemimizin odak noktası değildir. Etkili problem çözme, hem bilgi hem de uyarlanabilirlik gerektirir hemde eldeki duruma uyacak şekilde uyarlamayı gerektir. Ne yazık ki, yıllarca talimatları takip etmeleri söylendikten sonra çocuklar genellikle gerçek hayattaki sorunları çözmede öğrendiklerini uyarlamak için mücadele ederler. Sorunları çözmek katı ve adım adım ilerleyen bir süreç değildir.
Karmaşık bir stratejinin mi yoksa basit bir problem çözme yaklaşımının mı gerekli olduğuna karar vermek de önemli bir beceridir.Su yanlışlıkla yere dökülürse, nasıl temizleneceğine karar vermek 5 adımlı bir işlem gerektirmez. Ancak bir çerçeve doğrudan gerekli olmasa da, karmaşık konular için yararlıdır. Daha büyük veya daha karmaşık bir problemle uğraşırken aşağıdaki problem çözme adımlarını kullanın. 1. İlk adım sorunu tanımlamaktır – hangi sorunu çözmeye çalıştığınızı ve hangi sonuçları istediğinizi açıklayın. 2. Kısıtlamaları anlayın – hangi koşulların çözümü sınırlayabileceğini öğrenin. 3. Sorunu çözmenin tüm olası yollarını, artıları ve eksileri ile birlikte listeleyin. 4. Akıl yürütmeyi kullanarak karar verin. 5. İlk çözüm başarısız olursa bir dahaki sefere ne yapacağınızı düşünün. Ebeveynler, çocuklarına problem çözme becerilerini öğretmede çok önemli bir rol oynamaktadır. İşte ebeveynlerin çocukların güçlü problem çözme becerileri geliştirmelerine yardımcı olmak için neler yapabileceğine dair bazı ipuçları: 1) Günlük Yaşamda Pratik Yapmalarına İzin Verin. Problem çözmeyi öğrenmenin en iyi yollarından biride bunu yapmak için pratik yapmaktır. Problem çözme olanakları okuldaki matematik veya fizik dersleriyle sınırlı değildir. Problem çözme etkinlikleri çeşitli durumlarda okul dışında da bulunabilir. Bir sorunu tek bir doğru cevapla sınırlamayın. Bir problemin birden fazla olası sonucu olabileceğini göz önünde bulundurun. Bir atıştırmalık seçmek kadar küçük veya hangi ders dışı etkinliklere katılacağınızı seçmek kadar büyük olabilir. 2)Onlara Eleştirel Düşünmeyi ve Karar Vermeyi Öğretin. Onlara cevaplar vermek yerine çocukların sorun hakkında eleştirel düşünmelerine yardımcı olun. Onlara farklı bakış açılarından düşünmeyi ve kendi kararlarını vermeyi öğretin. Bir çocuk size "Ne yapmalıyım?" diye sorarsa, "Ne düşünüyorsun? Hangi sorunu çözüyorsun?" gibi sorular yöneltmeye önem gösterin. 3) Yaratıcılığı Teşvik Edin. Problem çözmenin temel unsurlarından biri, en iyi neyin işe yaradığını görmek için farklı yollar denemeye veya çeşitli çözümler bulmaya istekli olmaktır. Bir çocuğun yeni fikirler üretme veya farklı düşüncelere girme yeteneği, farklı çözümler aramasına izin verir. Onları bariz olanın ötesinde düşünmeye teşvik edin. Yenilikçi çözümler elde etmek için farklı stratejiler veya farklı açılar deneyin. Ebeveynlerin açık fikirli olmaları, çocuklarının yaratıcı problem çözme becerilerini geliştirmek için de önemlidir. Beklediğiniz gibi olmasa bile çocuğunuzun yaratıcı çözümlerini kabul etmeye istekli olun. 4) Bırakın Hata Yapsınlar. Ebeveynlerin, çocuklarını başarısızlıktan korumak da dahil olmak üzere çocuklarına karşı koruyucu olmaları doğaldır. Sorunları çözmeyi öğrenmelerini istiyorsak hatalarını kabul etmeliyiz. Hata yapmak öğrenmenin bir parçasıdır. Çocuğunuza kendi sorunlarını çözmesi ve hatalarından ders alması için alan ve fırsat verin. Doğal sonuçlardan öğrenmek, karar verme becerilerini keskinleştirmenin harika bir yoludur. 5) Yardım Almadan Önce Onları Çok Denemeye Teşvik Edin. Etkili öz-düzenlemeli öğrenme, ne zaman ve nasıl yardım arayacağınızı bilmeyi içerir. Çalışmalar, problem çözmede yardım aramanın, hiç yardım aramamaktan daha iyi sonuçlar üretme eğiliminde olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte araştırmalar, aynı zamanda başlangıçta yardımdan kaçınmanın ve tekrar tekrar başarısız olmanın öğrencilerde daha iyi öğrenme sağladığını göstermektedir. Çocuklar zorluklarla yüzleşmek ve sorunu anlamak için çaba sarf ettikten sonra yardım aldıklarında daha iyi özümserler. Bu nedenle, çocuğunuzu yardım aramadan önce çok denemeye teşvik edin. Onlara yardım ederken nerede sıkışıp kaldıklarını sorun ve orada yardım etmek için neler yapabileceğinizi analiz edin. ‘’Pamela Li’’